غزال زیاری: طبق مطالعه جدید محققان کورنل و با استناد به نقشه‌برداری جذب میکروپلاستیک در ۱۰۹ کشور دنیا، کشورهای جنوب شرق آسیا از جمله اندونزی، مالزی و فیلیپین در صدر فهرست جهانی در جذب میکروپلاستیکها از طریق رژیم غذایی هستند و از سوی دیگر کشورهایی مثل چین، مغولستان و بریتانیا در صدر فهرست کشورهایی قرار دارند که بیشترین میزان میکروپلاستیک را تنفس می‌کنند.
در این مطالعه که در روز ۲۴ آوریل در ژورنال Environmental Science & Technology منتشر شد، با بررسی مدل داده‌های موجود، به تخمین اینکه انسان‌ها در طول زندگی‌شان به‌صورت ناخواسته چه مقدار میکروپلاستیک می‌خورند و استنشاق می‌کنند پرداخته‌شده است. ورود میکروپلاستیکها به بدن انسان، نتیجه زباله‌های پلاستیکی رهاشده در طبیعت و پراکنده شدن آن‌ها در محیط‌زیست است.
در جریان این تحقیق، برای برآورد دقیق میزان میکروپلاستیک ورودی به بدن انسان، عادات غذایی هر کشور، فناوری‌های پردازش مواد غذایی، جمعیت‌شناسی سن و نرخ تنفس (مجموعا تمام فاکتورهایی که در نحوه ورود میکروپلاستیک به بدن ساکنان هر کشور مؤثر است) مدنظر قرارگرفته است.
فنگکی یو، روکسان. ایی و مایکل جی.زاک، اساتید مهندسی سیستم‌های انرژی که جزو نویسندگان این مطالعه هستند، معتقدند: «جذب میکروپلاستیکها در سطح یک کشور، شاخص مهمی است که آلودگی پلاستیک و خطرات سلامت عمومی را نشان می‌دهد. نقشه‌برداری جامع جهانی، از تلاش‌های محلی برای کاهش آلودگی از طریق افزایش کنترل کیفیت آب و بازیافت مؤثر زباله‌ها حمایت می‌کند.»
میکروپلاستیکها چطور جذب بدن می‌شوند؟
در این مطالعه با جمع‌آوری داده‌های مربوط به غلظت میکروپلاستیکها در گروه‌های اصلی غذایی اصلی مانند میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها، غلات، لبنیات، نوشیدنی‌ها، قندها، نمک و ادویه‌ها، میزان جذب این مواد در رژیم غذایی ارزیابی می‌شود. داده‌های مورداستفاده در این مدل‌ها، نشان می‌دهد چه میزان از آن غذاها در کشورهای مختلف مصرف می‌شود. مثلاً سرانه مصرف نمک خوراکی در اندونزی و آمریکا گرچه برابر است، اما غلظت میکروپلاستیک در نمک اندونزی حدود ۱۰۰ برابر بیشتر است.
در این مطالعه مشخص شد که مردم اندونزی، ماهانه حدود ۱۵ گرم میکروپلاستیک می‌خورند که بیشتر از هر کشور دیگری است و لازم به ذکر است که اکثر ذرات میکروپلاستیک ورودی به بدن آن‌ها، از طریق منابع آبی ازجمله غذاهای دریایی است و این افزایشی ۵۹ برابری در مصرف روزانه میکروپلاستیک از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۸ که محدوده تاریخی مورداستفاده توسط مدل‌هاست را نشان می‌دهد.
از سوی دیگر میزان مصرف میکروپلاستیک در رژیم غذایی آمریکایی‌ها، ماهانه حدود ۲.۴ گرم تخمین زده‌شده است و کمترین میزان مصرف میکروپلاستیک در رژیم غذایی کشورهای مختلف دنیا در اختیار پاراگوئه با میانگین مصرف ماهانه ۰.۸۵ گرم است.
سرانه میکروپلاستیک تنفس شده در ۱۰۹ کشور
برای محاسبه میکروپلاستیک‌های استنشاقی، از داده‌های مرتبط با غلظت میکروپلاستیک موجود در هوا، جمعیت‌شناسی سن و نرخ تنفس انسان استفاده شد. نتیجه این بررسی حکایت از آن دارد که ساکنان چین و مغولستان با تنفس بیش از ۲.۸ میلیون ذره در ماه در صدر فهرست قرار دارند.
ساکنان آمریکا ماهانه ۳۰۰ هزار ذره میکروپلاستیکی استنشاق می‌کنند و این آمار در بین ساکنان مدیترانه و مناطق مجاور کمتر است و مثلاً ساکنان کشورهایی مثل اسپانیا، پرتغال و مجارستان، ماهانه بین ۶۰ هزار تا ۲۴۰ هزار ذره در ماه استنشاق می‌کنند.
یو، یکی از اعضای هیئت‌علمی ارشد مرکز پایداری کورنل اتکینسون در توضیح بیشتر گفت: «صنعتی شدن اقتصادهای درحال‌توسعه، به‌ویژه در شرق و جنوب آسیا، باعث افزایش مصرف مواد پلاستیکی، تولید زباله و جذب میکروپلاستیک در بدن انسان‌ها شده است؛ اما در سوی دیگر، کشورهای صنعتی با حمایت از منابع اقتصادی بیشتر در راستای کاهش و حذف پلاستیک رایگان وارد عمل شده و درنتیجه روند معکوسی را تجربه می‌کنند.»
تلاش جهانی برای مبارزه با خطرات موجود
او همچنین به این نکته اشاره کرد که این مطالعه گرچه استراتژی‌های کاهش جذب میکروپلاستیک که برای اقتصادهای محلی و زمینه‌های صنعتی طراحی‌شده را توضیح می‌دهد؛ اما چنین تلاش‌هایی به همکاری‌های بین‌المللی نیاز دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به حمایت فناوری کشورهای توسعه‌یافته در راستای پیشبرد استراتژی‌های کاهش زباله اشاره کرد.
بنا بر اطلاعات منتشرشده در این مطالعه، کاهش ۹۰ درصدی در زباله‌های پلاستیکی آبزی، کاهش چشمگیری را در زمینه قرار گرفتن در معرض میکروپلاستیکها به همراه خواهد داشت که حدود ۵۱% در کشورهای توسعه‌یافته و ۴۹% در مناطق بسیار صنعتی خواهد بود.
ژائو در این باره توضیح داد: «تمیز کردن سیستم آب‌های سطحی جهان، به‌سان یک ماراتن است که تحت تأثیر محیط‌های صنعتی و اجتماعی-اقتصادی محلی قرار دارد. می‌توان از نقشه جهانی که نقاط داغ و پرتراکم میکروپلاستیک‌های آبی را مشخص کرده، به‌عنوان راهکار آغازگر این سفر استفاده کرد. پرداختن به ماجرای جذب میکروپلاستیک به بدن انسان، نیازمند رویکردی چندوجهی است و باید برای یافتن راه‌حل‌های بسته‌بندی پایدار، اجرای مقررات سخت‌گیرانه در مدیریت پسماند و فناوری‌های پیشرفته تصفیه آب تمرکز کرد.»
منبع: phys