غزال زیاری_ نیروی هوایی آمریکا اخیراً اولین قراردادش برای تهیه موشک‌های کروز Joint Strike Missile (JSM) را به امضا رساند. قرار بر این است تا این موشک‌های ساخت نروژ تا زمانی که جت‌های F-۳۵A به موشک ضد کشتی دوربرد AGM-۱۵۸C (LRASM) مجهز شوند، از این سرویس موقت که قابلیت ضد کشتی را داراست، بهره ببرند. در عین حال JSMها قابلیت این را دارند که با اهداف در خشکی درگیر شده و در داخل جایگاه‌های تسلیحات داخلی F-۳۵A قرار بگیرند و این امکان را برای جت‌ها فراهم کنند تا در عین استفاده از این سلاح‌ها تا حد امکان پنهان بمانند.
پنتاگون اخیراً از امضای قرارداد تولید JSM Lot۱ خبر داد که قراردادی به ارزش ۱۴۱,۰۰۰,۰۰۰ دلار با Kongsberg Defense نروژ است. طبق اعلام پنتاگون، این قرارداد شامل تمام گلوله‌ها، کانتینرها و تجهیزات آزمایشی موشک JSM است. عملیات تولید در کونگسبرگ نروژ انجام خواهد شد و طبق برآوردها تا ۳۱ آگوست ۲۰۲۶ تکمیل می‌شود.
هنوز مشخص نیست که آمریکا طبق این قرارداد، چه تعدادی موشک دریافت خواهد کرد. در گذشته اعلام شده بود که آنها قصد دارند تا ۴۸ موشک JSM را خریداری کنند ولی ممکن است این تعداد تا ۲۶۸ موشک افزایش بیابد.
آشنایی با ویژگی‌های موشک JSM
JSM زیرشاخه‌ای از موشک حمله دریایی (NSM) است که قابلیت پرتاب هوایی و زمینی را داراست و به شدت در ارتش آمریکا محبوب است. موشک JSM که توسط شرکت کونگسبرگ و با همکاری پیمانکار دفاعی آمریکا یعنی Raytheon توسعه داده شده، دارای حداکثر بردی در حدود ۵۶۰ کیلومتر است و زمانی که موشک درحال نفوذ، در ارتفاع پایین مورد استفاده قرار گیرد، این برد به نصف کاهش خواهد یافت.
این موشک با کلاهکی ۱۱۸ کیلوگرمی، قابلیت استفاده از GPS،INS یا نقشه برداری زمینی را برای حرکت به سمت هدف تعیین شده داراست. مؤلفه نقشه‌برداری زمینی، قابلیتی را برای موشک فراهم می‌کند تا حتی در محیط‌های فاقد GPS هم پیش برود. (این دقیقاً قابلیتی است که درجنگ اوکراین مشخص شد که در نبردهای آینده بسیار کاربردی خواهد بود)
موشک چابک JSM به علاوه دارای جستجوگر مادون قرمز تصویربرداری نیز هست که امکان هدف‌گیری بسیار دقیقی را در مرحله پایانی پرواز فراهم می‌کند. این جستجوگر به صورت غیرفعال کار می‌کند و درنتیجه باعث می‌شود تا موشک از پارازیت و تشخیص فرکانس‌های رادیویی در امان بماند.
بهره گیری از datalink دو طرفه، بدین معناست که موشک JSM می‌تواند اطلاعات تکمیلی هدف گیری را در طول پرواز دریافت کرده یا مجدداً مورد بررسی و برنامه ریزی قرار گیرد.
ابعاد موشک JSM به اندازه‌ای است که می‌توان آن را در داخل جایگاه تسلیحات داخلی جنگندههای F-۳۵A Joint Strike Fighter قرار داد و درنتیجه قابلیت حمل داخلی آن در انواع بزرگتر جنگنده‌ها مثل F-۳۵C variant که نیروی دریایی و تفنگداران دریایی آمریکا از آنها استفاده می‌کنند نیز وجود خواهد داشت. جایگاه‌های داخلی در جنگندههای F-۳۵B که تفنگداران دریایی از آن بهره می‌برند، کوچک‌تر از نسخه‌های A و C است و درنتیجه این مدل از جنگنده‌ها قابلیت حمل JSM را نخواهند داشت.
این کمپانی نروژی بعد از انجام بررسی‌های لازم اعلام کرده که F-۱۶ Viper، F/A-۱۸E/F Super Hornet، و F-۱۵E Strike Eagle و همچنین F-۳۵A و کلاس‌های B و C قابلیت حمل خارجی این نوع موشک را خواهند داشت ولی در جنگندههای F-۳۵ variant، حمل خارجی این موشک‌ها، بر ویژگی‌های پنهانی آنها تأثیر منفی خواهد داشت.
بزرگ‌ترین مزیت JSM برای نیروی هوایی آمریکا این است که این موشک قبلاً توسعه یافته و نیروی هوایی سلطنتی نروژ بودجه ادغام آن با F-۳۵A را تأمین می‌کند و نیروی هوایی آمریکا تنها در توسعه و یکپارچه‌سازی آن و حمایت از شرکای نروژی دست به کار شده است.
البته کشورهای دیگری قبل از آمریکا برای تهیه و استفاده از JSM دست به کار شده‌اند و ژاپن، فنلاند و خود نروژ اعلام کرده‌اند که F-۳۵A هایشان را به این موشک‌ها مسلح خواهند کرد.
موارد استفاده آمریکایی‌ها از این موشک
هنوز مشخص نیست که نیروی هوایی آمریکا دقیقاً چه زمانی به صورت عملیاتی JSM را بر روی F-۳۵A هایش قرار خواهد داد؛ آنها اعلام کرده‌اند که F-۳۵A تنها جنگنده‌ای است که قصد دارند تا این موشک‌ها را بر رویش نصب کنند.
نیروی هوایی آمریکا پیش از این اعلام کرده بود که خرید موشک‌های JSM، پلی برای ادغام برنامه‌ریزی آینده موشک ضد کشتی دوربرد AGM-۱۵۸C (LRASM) بر روی جنگندههای F-۳۵A است. اما باید این را درنظر داشت که LRASM را نمی‌توان به صورت داخلی با هیچ یک از جنگندههای F-۳۵ حمل کرد و JSM همچنین دارای قابلیت حمله زمینی است که موشک‌های بزرگتر قادر به انجام این کار نخواهند بود.
نسخه‌های مشترک AGM-۱۵۸ و موشک کروز تهاجمی زمینی هوا به سطح (JASSM) که LRASM از آن مشتق شده نیز قرار است در آینده در جنگندههای حمله مشترک آمریکا ادغام شوند. انواع JASSM موجود در جایگاه‌های تسلیحات داخلی F-۳۵ قرار نمی‌گیرند و قادر به درگیری با کشتی‌ها نیستند.
البته این احتمال وجود دارد که نیروی هوایی آمریکا بتواند JSM را با هواپیماهای دیگری به جز F-۳۵A ادغام کند.
اگرچه در حال حاضر تنها نیروی هوایی آمریکا برای استفاده از JSM برنامه‌ریزی کرده ولی این موشک می‌تواند برای استفاده نیروی دریایی و تفنگداران دریایی در F-۳۵ و F/A-۱۸E/F نیز جذاب باشد. در هرحال فعلاً نیروی هوایی آمریکا این تسلیحات را به قصد استفاده در F-۳۵A خریداری کرده تا به این جت‌ها قابلیت ارزشمندی در حمله به ویژه در حوزه دریایی اضافه کند.
منبع: twz
۲۲۷۲۲۷