خبر فرهنگی هنری : نقد فیلم «۱۹۶۸»/ روایتی ضعیف از گروه‌های انقلابی

باشگاه خبرنگاران جوان؛ علی محسنی – فیلم «۱۹۶۸» که تلاش دارد به روابط اجتماعی و سیاسی گروه‌های انقلابی در آغاز شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران بپردازد، از منظر روایت تاریخی و پرداخت شخصیت‌ها دچار ضعف‌های اساسی است.

روایت غیرواقعی از گروه‌های انقلابی  

ابوالقاسمی با اشاره به اینکه فیلم به مقطع تاریخی پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و شکل‌گیری گروه‌های چریکی در سال ۱۳۴۲ می‌پردازد، تأکید کرد که این گروه‌ها در واقعیت از تشکیلات بسیار منظمی برخوردار بودند. او افزود:  «این گروه‌ها با توجه به ایدئولوژی‌های متفاوت، ساختارهای تشکیلاتی دقیقی داشتند. اعضای آن‌ها، به‌ویژه در سال‌های اولیه، افرادی تحصیل‌کرده، باهوش و کتاب‌خوان بودند. اما در فیلم با شخصیت‌هایی روبه‌رو هستیم که ساده‌لوح، عصبی و فاقد درک سیاسی‌اند، در حالی که واقعیت چیز دیگری بوده است.»  

وی همچنین خاطرنشان کرد که اعضای این گروه‌ها برای آموزش‌های نظامی به کشورهای همسایه، از جمله فلسطین و اردن، اعزام می‌شدند و آموزش‌های سخت و دقیق نظامی و عقیدتی می‌دیدند، اما فیلم هیچ اشاره‌ای به این موارد ندارد.  

ضعف در طراحی صحنه و شخصیت‌پردازی  

این منتقد سینما در ادامه به طراحی صحنه و شخصیت‌پردازی فیلم پرداخت و اظهار داشت:  «شخصیت اصلی فیلم ترکیبی از محمد حنیف‌نژاد، مؤسس سازمان مجاهدین خلق، و رهبران چریک‌های فدایی خلق، است. اما این شخصیت‌پردازی به‌درستی در نیامده و فیلم نتوانسته آن را قانع‌کننده به تصویر بکشد.»  

وی همچنین به سیاه‌وسفید شدن برخی صحنه‌ها و نحوه تدوین فیلم اشاره کرد و آن را ناهماهنگ و بدون توجیه منطقی دانست.  

استفاده نامناسب از مصاحبه در فیلم داستانی  

ابوالقاسمی یکی از ایرادات اصلی فیلم را استفاده نامناسب از مصاحبه‌های واقعی در یک فیلم داستانی دانست و گفت:  «در برخی فیلم‌های سینمای جهان از مصاحبه در روایت داستانی استفاده شده، اما این امر باید با دقت و منطق روایی همراه باشد. در این فیلم، مصاحبه‌های فوتبالی که در یک داستان سیاسی-نظامی گنجانده شده‌اند، کارکردی ندارند و باعث ضعف روایت شده‌اند.»  

 انتخاب موضوع، تنها نقطه قوت فیلم  

وی در پایان اشاره کرد که انتخاب موضوع فیلم، یعنی پرداختن به آغاز مبارزات مسلحانه علیه رژیم پهلوی، یکی از نقاط قوت آن است، اما ضعف در پرداخت داستان و شخصیت‌ها باعث شده که فیلم نتواند به اثری تأثیرگذار تبدیل شود. ابوالقاسمی در مجموع نمره پایینی به این اثر داد و آن را فیلمی ناموفق در بازنمایی تاریخ سیاسی ایران دانست.