خبر فرهنگی هنری : بزرگترین دیکتاتوری رسانه‌ای عمرم را در اغتشاشات ۱۴۰۱ دیدم

محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی در برنامه «هفت» شبکه نمایش به تشریح عملکرد سازمان در سه سال اخیر پرداخت و گفت: بنده فکر نمی‌کردم در ابتدای مدیریتم با مشکلات عدیده مواجه شوم. به یاد دارم روز ششم مدیریتم تیتر «توقیف ۵۰ فیلم سینمایی» فضای سینما را به هم ریخت. مجدد فیلم «گشت ارشاد ۳» به تهیه‌کنندگی سعید سهیلی شرایط پیچیده‌ای داشت. دولت قبلی هم در مواجهه با این فیلم نوشته بود که مشکل خانم ریحانه پارسا ملاحظه شود، که عملاً به عهده دولت سیزدهم گذاشته بود. بعد فیلم «چپ، راست» منوچهر محمدی مشکلات خودش را داشت. اختلافات هم به شورای صنفی نمایش کشیده شده بود.

خزاعی ادامه داد: بیکاری اهالی سینما، سینما‌ها و استودیو‌های تعطیل، به تعویق انداختن سررسید وام‌های سینماداران از دیگر مشکلات سازمان سینمایی بود، تا اینکه به جشنواره بین‌المللی فجر رسیدیم. ما هنوز با همه‌گیری کرونا مواجه بودیم، خیلی از سینما‌ها تعطیل بودند، خیلی از سینما‌ها حاضر نبودند فیلم اکران کنند. تمام تلاشمان را با وزارت بهداشت کردیم تا ظرفیت جدیدی برای جشنواره فیلم فجر ایجاد کنیم. الحمدالله جشنواره فیلم فجر برگزار شد، تا اینکه به جریان خانم نوشین معراجی و اتفاقات بعدی آن در اختتامیه رسیدیم. 

رئیس سازمان سینمایی افزود: هر روز آقای دکتر اسماعیلی، بنده و سایر معاونین در قم، مجلس و سایر نهاد‌ها بودیم، تا پاسخگوی صحبت خانم معراجی و فضای رسانه‌ای ایجاد شده باشیم. اگرچه این خانم یک دیالوگی گفته بود و بعداً با صراحت عذرخواهی کرد، ولی خیلی از فضا‌های ایجاد شده سیاسی بود. تقریباً فضا آرام بود، تا به اکران فیلم آقای مهرجویی رسیدیم. فیلم ایشان جزو فیلم‌هایی بود که از ساز و موسیقی استفاده کرده بود. من به دوستان گفته بودم که این فیلم در اکران نوروز ناموفق خواهد بود. شرایط بهتر برای دیده شدن فیلم آقای مهرجویی بعد از عید فطر خواهد بود. آن زمان یکسری از اهالی سینما گفتند که ما جلوی وزارت ارشاد تحصن خواهیم کرد. بعد تمام رسانه‌های داخی و خارجی علیه ما تیتر زده بودند، که وقتی مرحوم مهرجویی شجاعت به خرج داد و واقعیت‌ها را گفت، همه این صحبت‌ها آبی روی آتش بود.

به گفته وی، اکران نوروز تمام شد و عید فطر فرا رسید. بنده خودم به آقای مهرجویی تماس گرفتم و گفتم آقای مهرجویی فیلم شما در بهترین شرایط اکران می‌شود. فیلم شما هیچ ممیزی ندارد، نگران نباشید. ما به اردیبهشت و جشنواره فیلم کن رسیدیم. قبل از آن دیدیم فیلم آقای سعید روستایی در جشنواره کن پذیرفته شده است. از ایشان خواستیم فیلم را برایمان ارسال کنند. فیلم یکسری اصلاحات داشت. ما گفتیم حداقل برای جشنواره کن اصلاحات انجام شود، که ایشان فیلم را به جشنواره برد و گفت اصلاحات را اعمال نمی‌کند. در نهایت اتفاقاتی که در جشنواره کن افتاد، که هیچ ربطی به سازمان سینمایی نداشت.

خزاعی با بیان اینکه ما باید به افکار عمومی، دستگاه‌های نظارتی و فضای ایجاد شده پاسخ می‌دادیم، افزود: همزمان با آن جریان تفنگت را روی زمین بگذار داشتیم، که پدیده‌ای اجتماعی بود و خیلی از سینماگران حدود ۲۰۰ و خورده‌ای نفر در آن نقش داشتند. باز ما از همه هنرمندان خواهش می‌کردیم که بگویید آیا متن را خواندید یا نخواندید، تا بتوانیم مشکل سینماگرانی که ناآگاه بودند و خبر نداشتند حل کنیم. به یاد دارم خودم، آقای ایل‌بیگی و … دست به تلفن بودند، که به هنرمندان تماس بگیرند، تا بتوانیم این جریان را جمع کنیم. برای من هیچ وقت سابقه نداشت که از ۶ صبح تا نصفه شب سرکار باشم. ما نمی‌توانستیم زودتر به منزل برویم. بعضی وقت‌ها نماز صبح در وزارت ارشاد خوانده می‌شد.

به گفته رئیس سازمان سینمایی، مسئله بعدی اغتشاشات سال ۱۴۰۱ بود. بیشترین هجمه رسانه‌ای دنیا علیه جمهوری اسلامی در این زمان بود. حوزه فرهنگ و هنر در اغتشاشات سال ۱۴۰۱ نقش کلیدی داشت. ما مجدد با پدیده‌های اجتماعی مواجه شدیم، که باید آنها را مدیریت می‌کردیم. جشنواره‌های ما در حال برگزاری بود، که همه اعلام می‌کردند باید تحریم بشود. من بزرگترین دیکتاتوری رسانه‌ای عمرم را در این زمان دیدم. یعنی اگر یک هنرمند همراهی می‌کرد، صد در صد با تلفن، پیامک و کامنت گذاشتن شخصیتش را ترور می‌کردند. من این موارد را از نزدیک دیدم. سکوت خیلی از هنرمندان در سال ۱۴۰۱ بخاطر ترس از فضای رسانه‌ای بود. 

وی افزود: این جریان در تاریخ ۴۰ ساله جمهوری اسلامی بسیار نادر بود. اگرچه ما فتنه سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۹۶ را داشتیم، ولی هنرمندان و فضای بین‌المللی دخیل نبود. انگار هدف این جریانات این بود که باید تمام رویداد‌های بین‌المللی در حوزه فرهنگ تعطیل بشود. به مرور با برگزاری جشنواره‌ها سینما فضای تحریم را شکست. البته ما بیشترین بحران را در جشنواره فیلم فجر سال ۱۴۰۱ داشتیم، که الحمدالله این جشنواره برگزار شد. اابته جشنواره فیلم کوتاه به عنوان اولین جشنواره با التهاب بیشتری مواجه بود، ولی انگار قرار بود تمام اتفاقات در جشنواره فیلم فجر بیفتد. این دوران از لحاظ تجربه بسیار ارزشمند بود.

به گفته خزاعی، ما تا مهر سال ۱۴۰۲ درگیر بحران‌ها بودیم. عده زیادی درگیر مشکلات قضایی شده بودند و پرونده‌های امنیتی داشتند. تازه مهر سال ۱۴۰۲ بود که برای اولین‌بار با آرامش پای برنامه‌ریزی جدی نشستیم. به قول یکی از دوستان ما هر ۱۰ روز با بحران اساسی در حوزه سینما مواجه بودیم.