غزال زیاری: خورشید آخر هفته شلوغی را پشت سر گذاشته و نهتنها چندین شعله خورشیدی کلاس M و چندین پرتاب جرم تاجی (فوران میدان مغناطیسی و پلاسمای خورشیدی) داشته، بلکه حالا با یک شعله خورشیدی عظیم کلاس X کارش را تمام کرده است.
اوج فوران در ۲۹ جولای (دوشنبه ۷ مرداد ساعت شش بامداد بهوقت تهران) بود که باعث خاموشی امواج کوتاه رادیویی در بخشهایی از آسیا و استرالیا که در زمان فوران، مقابل نور خورشید قرار داشت، گردید.
شرارههای خورشیدی، فورانهایی از سطح خورشید هستند که باعث آزاد شدن انفجارهای شدید تابش الکترومغناطیسی میشوند و این اتفاق زمانی رخ میدهد که انرژی مغناطیسی انباشتهشده در جو خورشید، به شکلی ناگهانی آزاد شود.
تشعشعات شرارههای خورشیدی با سرعت نور، به زمین میرسند و با ورود به جو فوقانی اتمسفر، آن را یونیزه میکنند. این روند یونیزاسیون، محیط متراکمتری را برای سیگنالهای رادیویی موجکوتاه با فرکانس بالا ایجاد میکند که باعث تسهیل ارتباطات از راه دور میشوند؛ اما از آنجا که این امواج رادیویی با الکترونهای لایههای یونیزه شده برهمکنش دارند، انرژیشان را در اثر افزایش برخوردها، از دست میدهند و این باعث تخریب یا جذب کامل سیگنالهای رادیویی خواهد شد. در این فوران اخیر از نوع کلاس X، این از بین رفتن سیگنالها در بیشتر مناطق آسیا و استرالیا مشاهده گردید.
طبقهبندی شرارههای خورشیدی
شرارههای خورشیدی براساس اندازهشان در دستههای مختلفی طبقهبندی میشوند.
شرارههای کلاس X قویترین آنها هستند. شرارههای کلاس M، ده برابر ضعیفتر از کلاس X هستند و پس از آن شرارههای کلاس C قرار دارند که ۱۰ برابر ضعیفتر از کلاس M هستند.
شرارههای کلاس B، ده برابر ضعیفتر از کلاس C هستند و درنهایت شرارههای کلاس A، ده برابر ضعیفتر از کلاس B هستند و هیچ تأثیر قابلتوجهی روی زمین نخواهند داشت. هر کلاس با اعداد از ۱ تا ۱۰ تقسیمبندی میشود تا بدین ترتیب قدرت نسبی شراره مشخص شود.
طوفان ژئومغناطیسی و شفق قطبی در راه است؟
اندازه شراره X-Share روز ۲۹ جولای که از ناحیه لکههای خورشیدی ۳۷۶۴ فوران کرد، X ۱.۵ برآورد شده است. کارشناسان هنوز مشخص نکردهاند که آیا جهش تودهای تاج (CME) هدایتشده به زمین این شعله خورشیدی را همراهی میکند یا خیر و منتظر تصاویر تاجنگاری هستند تا دراینباره اظهارنظر قطعی کنند.
در صورت مثبت بودن پاسخ سؤال، این تنها CME در مسیر زمین نیست و در حال حاضر چندین CME دیگر نیز در حال حرکت به سمت زمین هستند و انتظار میرود که از دوشنبه ۸ مرداد، به زمین برسند. ورود CME ها به زمین ممکن است باعث ایجاد طوفانهای ژئومغناطیسی قوی و شفقهای قطبی در عرضهای جغرافیایی میانی شود.
منبع: space
۲۲۷۲۲۷