نگار علی- بررسی‌های باستان‌شناسی جدید نشان می‌دهد که نئاندرتالها و انسانهای نخستین (هومو ساپینس) در گذشته بیش از آنچه تصور می‌شد با یکدیگر تعامل داشته‌اند. این تحقیق که در مجله Nature Human Behavior منتشر شده است، شواهدی را از همزیستی این دو گروه انسانی در غار تینشمات واقع در اسرائیل ارائه می‌دهد.
مطالعات پیشین عمدتاً بر رقابت بین نئاندرتالها و انسانهای نخستین متمرکز بود، اما یافته‌های اخیر نشان می‌دهد که این دو گروه نه تنها در کنار یکدیگر زندگی کرده‌اند، بلکه تکنولوژی‌ها، استراتژی‌های شکار و حتی آداب‌ورسوم اجتماعی خود را به اشتراک می‌گذاشتند.
پروفسور اسرائیل هرشکویتز، انسان‌شناس دانشگاه تل‌آویو و یکی از نویسندگان این پژوهش، در گفت‌وگویی با Gizmodo بیان کرد:«نئاندرتالها و هومو ساپینس جمعیت‌های خواهر هستند. از نظر زیستی تفاوت گونه‌ای ندارند، اما از نظر ظاهری متفاوت به نظر می‌رسند. این دو گروه در سراسر دوره پلیستوسن میانی (Middle Paleolithic) با یکدیگر آمیزش داشته‌اند.»
نئاندرتالها؛ خویشاوندان نزدیک اما متفاوت
نئاندرتالها (Homo neanderthalensis) گروهی از انسانهای نخستین بودند که با انسانهای امروزی (Homo sapiens) آمیزش ژنتیکی داشتند اما از نظر فیزیکی تفاوت‌هایی از جمله بدن‌های تنومند، سینه‌های پهن و ابروهای برجسته داشتند.
تحقیقات منتشر شده در سال گذشته در مجلات Nature و Science نشان داده بود که اولین آمیزش‌های انسانهای نخستین با نئاندرتالها در اروپا در بازه زمانی مشخصی رخ داده است. اما پژوهش جدید نشان می‌دهد که این تعاملات ممکن است در منطقه شام (Levant) حتی زودتر از آن اتفاق افتاده باشد.
هرشکویتز در ادامه افزود:«به‌جای رقابت بر سر منابع غذایی و از بین بردن یکدیگر، این دو گروه انسانی دانش، فناوری و حتی ژن‌های خود را به اشتراک گذاشته‌اند. این همکاری تا حدی بوده است که سکونتگاه‌های آنان از نظر فرهنگی قابل تفکیک از یکدیگر نیستند.»
کشف بقایای انسانهای اسرارآمیز در نِشِر رَملا
در سال ۲۰۲۱، هرشکویتز و تیم تحقیقاتی‌اش بقایای استخوانی متعلق به حدود ۱۲۰ هزار سال پیش را در منطقه نشر رملا کشف کردند. بررسی‌ها نشان داد که این استخوان‌ها نه کاملاً به نئاندرتالها تعلق دارند و نه به انسانهای نخستین. این کشف، درک علمی از روند تکامل انسان را به چالش کشید.
محققان معتقدند که گروه انسانی نشر رملا نمونه‌ای از تعاملات گسترده بین نئاندرتالها و هومو ساپینس بوده است، هرچند که برخی از دانشمندان این فرضیه را به چالش کشیده‌اند. تعیین سن دقیق این فسیل‌ها می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره گسترش و مهاجرت‌های انسانی در منطقه ارائه دهد.
یکپارچگی فرهنگی میان دو گروه انسانی
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که گروه‌های مختلفی از هومو ساپینس و نئاندرتالها در منطقه شام با یکدیگر همزیستی داشته‌اند و این همزیستی به حدی بوده است که ابزارهای سنگی، روش‌های شکار و ساختارهای اجتماعی آنها عملاً قابل تفکیک نبوده‌اند.
محققان در مقاله خود نوشته‌اند:«این لایه‌های باستانی شباهت‌های زیادی در تکنولوژی ابزارهای سنگی، استفاده از اُخرا (یک ماده معدنی قرمز رنگ برای رنگ‌آمیزی)، روش‌های شکار و وجود تدفین‌های انسان‌ها دارند. این شباهت‌ها می‌تواند نتیجه تعاملات اجتماعی و آمیزش میان انسانهای نخستین آفریقایی و نئاندرتال‌های اوراسیایی در دوره پلیستوسن میانی باشد.»
آیا نئاندرتالها اجداد اروپاییان امروزی بوده‌اند؟
یک احتمال دیگر که در این تحقیق مطرح شده، این است که افراد گروه نشر رملا ممکن است اجداد نئاندرتال‌هایی باشند که بعدها در اروپا پراکنده شدند. نئاندرتالها در حدود ۴۰ هزار سال پیش از بقایای فسیلی ناپدید شدند، اما شواهد ژنتیکی نشان می‌دهد که آنها به‌طور کامل منقرض نشدند، بلکه در جمعیت‌های انسانهای نخستین ادغام شدند.
میراث ژنتیکی نئاندرتالها در انسان امروزی
دی‌ان‌ای نئاندرتالها هنوز هم در ژنوم بسیاری از انسانهای امروزی وجود دارد. برخی از ویژگی‌های جسمی و حتی بیماری‌های خاص در انسان امروزی با این خویشاوندان نزدیک ما مرتبط هستند.
این یافته‌ها نه تنها دیدگاه‌های جدیدی درباره چگونگی تعامل انسانهای نخستین با نئاندرتالها ارائه می‌دهند، بلکه مرزهای تکامل انسان را بیش از پیش پیچیده کرده و سؤالات جدیدی درباره تاریخچه مهاجرت‌های انسانی مطرح می‌کنند.
منبع: gizmodo
۲۲۷۲۲۷