سپهر ستاری: فدراسیون فوتبال پس از ناکامی در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و حذف از مرحله گروهی این مسابقات، تصمیم گرفت پس از ۱۲ سال بار دیگر نیمکت تیم ملی را به یک سرمربی ایرانی بدهد. امیر قلعهنویی که قبلا یک بار پس از جام جهانی ۲۰۰۶ هدایت تیم ملی را بر عهده گرفته بود، بار دیگر پس از جام جهانی جایگزین یک سرمربی خارجی شد تا بتواند خاطرات تلخ حذف از جام ملتهای آسیا ۲۰۰۷ و اتفاقات پس از آن را پاک کند.
مهم‌ترین هدف امیر قلعهنویی در مقطع دوم حضورش در تیم ملی این بود که ایران را پس از نزدیک به نیم‌قرن به قهرمانی آسیا برساند. هدفی که تیم ملی خیلی به آن نزدیک شده بود ولی شکست مقابل قطر در نیمه‌نهایی حسرت فوتبال ایران و قلعهنویی را تمدید کرد. برخلاف سال ۲۰۰۷، این‌بار سرنوشت متفاوتی برای قلعهنویی رقم خورد و او پس از حذف از جام ملتها در تیم ملی ماندگار شد و اگر اتفاق عجیبی رخ ندهد تا جام جهانی ۲۰۲۶ هدایت یوزها را بر عهده خواهد داشت.
رکورد ۸۰ درصد پیروزی در یک‌سال؛ رکورد ویژه محبی و طارمی با قلعهنویی
امیر قلعهنویی روز ۳ فروردین سال گذشته برای نخستین بار در مقطع دوم حضورش در تیم ملی روی نیمکت ایران نشست. تیم ملی در مصاف با روسیه به تساوی یک – یک رسید و سپس با برتری ۲ بر یک مقابل کنیا نخستین فیفادی با سرمربی جدیدش را به پایان رساند.
امیر قلعهنویی در یک سال اخیر ۲۰ بازی با هدایت امیر قلعهنویی داشته که ۱۶ برد، ۳ تساوی و یک شکست کسب کرده است. ایران در این ۲۰ بازی ۶۲ بار گل زده و ۱۸ بار هم دروازه‌اش باز شده و در این مدت ۲ عنوان قهرمانی هم در مسابقات کافا و تورنمنت دوستانه اردن کسب کرده است. بهترین بردهای ایران در مقطع دوم حضور امیر قلعهنویی با نتایج ۶ بر یک مقابل افغانستان و ۵ بر صفر مقابل ترکمنستان به‌دست آمده ولی بدون تردید مهم‌ترین و خاطره‌انگیزترین بردی که کسب شده با نتیجه ۲ بر یک مقابل ژاپن بود که با یک نمایش عالی و فراتر از انتظار به‌دست آمد. تنها باخت ایران هم در نیمه‌نهایی جام ملتهای آسیا مقابل قطر با نتیجه ۳ بر ۲ رقم خورد.
ایران در یک سال اخیر از حیث نتیجه‌گیری شرایط بسیار خوبی را تجربه کرده ولی نکته مهم این است که اکثر رقبای دوستانه و حتی رسمی تیم ملی چندان قدرتمند نبودند و نتوانستند شاگردان قلعهنویی را به چالش بکشند.
امیر قلعهنویی در یک سال اخیر ار نفرات مختلفی در تیم ملی استفاده کرده ولی محمد محبی و مهدی طارمی با ۱۹ بازی زیر نظر او رکورددار هستند. همچنین احسان حاج‌صفی با ۱۸، سعید عزت‌اللهی ۱۷ بازی، علیرضا بیرانوند و رامین رضاییان با ۱۶ بازی نفرات دیگری هستند که بیشترین دیدارها را زیر نظر سرمربی تیم ملی تجربه‌اند. مهدی طارمی با زدن ۱۶ گل بهترین گلزن ایران زیر نظر قلعهنویی بوده و سردار آزمون با ۱۱ گل زده در مکان بعدی است.
پایان تلخ جام ملتها برای ایران
هدف اصلی امیر قلعهنویی در بازگشت به نیمکت تیم ملی کسب عنوان قهرمانی در جام ملتهای آسیا بود. ایران در جام ملتها عملکرد پرفراز و نشیبی از نظر سبک بازی داشت ولی از نظر نتیجه‌گیری بد عمل نکرد. شاگردان امیر قلعهنویی پس از برتری مقابل فلسطین، هنگ‌کنگ و امارات به مرحله یک‌هشتم نهایی رسیدند و در شرایطی که تصور می‌شد به سادگی از سد سوریه عبور کنند اما کارشان مقابل این تیم گره خورد. ایران در نهایت سوریه را در ضربات پنالتی حذف کرد و مقابل ژاپنی قرار گرفت که پیش از شروع جام تصور می‌شد یک پای فینال باشد. تیم ملی در بازی با ژاپن یکی از بهترین نمایش‌های چند سال اخیر خود را ارائه کرد و با کسب یک برد شیرین و ارزشمند به نیمه‌نهایی رسید.
نمایش ایران برابر ژاپن به‌قدری خوب بود که خیلی‌ها تصور می‌کردند قهرمانی در جام ملتها از هر زمان دیگری به یوزها نزدیک شده ولی شکست ۳ بر ۲ مقابل قطر رویای قهرمانی پس از حدود نیم‌قرن را خراب کرد و تیم ملی به تلخ‌ترین شکل ممکن از جام حذف شد. شکست مقابل قطر در شرایطی که اردن به فینال مسابقات رسیده بود و ایران شانس زیادی برای قهرمانی داشت حسرت حذف از این دوره را چند برابر کرد. جالب اینکه فینال این دوره در شرایطی بین قطر و اردن برگزاز شد که هر ۲ تیم چند ماه قبل با نتایج ۴ بر صفر و ۳ بر یک مقابل ایران شکست خورده بودند.
رکورد ویژه امیر در دعوت از بازیکنان جدید
پس از جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و با توجه به بالا رفتن سن بازیکنان تیم ملی، صحبتهای زیادی در خصوص جوانگرایی و تغییر نسل وجود داشته است. قلعهنویی با توجه به فرصت کمی که تا جام ملتهای آسیا داشت، ترجیح داد باز هم به نفرات قدیمی اعتماد کند و به جز محمد محبی و مهدی قایدی بازیکن جدید دیگری به ترکیب اصلی تیم ملی راه پیدا نکرد.
البته کادر فنی تیم ملی در این مدت بازیکنان زیادی را به اردو دعوت کرده ولی به جز چند بازیکن بعید است بقیه شانس زیادی برای حضور در تیم ملی داشته باشند. در اردوی اخیر نفراتی چون آرشا شکوری، مهدی لیموچی، جواد آقایی‌پور، محمدرضا آزادی، سعید سحرخیزان، محمد قربانی و حسین گودرزی به تیم ملی دعوت شدند و باید دید در اردوهای بعدی کدام بازیکنان شانس حضور در لیست را به‌دست خواهند آورد.
در یک سال اخیر ۱۵ بازیکن برای نخستین بار با پیراهن تیم ملی به میدان رفته‌اند؛ حسین پورحمیدی، محمد دانشگر، محمدامین حزباوی، محمدحسین مرادمند، آرمین سهرابیان، میلاد زکی‌پور، آریا یوسفی، محمدجواد حسین‌نژاد، علیرضا علیزاده، محمد کریمی، سعید مهدی، رضا اسدی، شهریار مغانلو، محمدرضا آزادی و شهاب زاهدی نفراتی بودند که زیر نظر قلعهنویی ملی‌پوش شدند و جالب اینکه اکثر این بازیکنان در اردوی آخر اصلا حضور نداشتند و شانس زیادی برای دعوت به تیم ملی هم ندارند.
در حال حاضر سامان فلاح، محمدامین حزباوی، آریا یوسفی، محمد قربانی، محمدجواد حسین‌نژاد، اللهیار صیادمنش، مهدی قایدی و محمد محبی مهم‌ترین نفراتی هستند که از نظر سنی شرایط فوق‌العاده‌ای دارند و با توجه به کیفیت‌شان می‌توانند در آینده به تیم ملی کمک زیادی کنند و جایگزین بازیکنان فعلی شوند.
تیم ملی ایران گرچه با قلعهنویی نتوانست طلسم قهرمانی در جام ملتها را بشکند و در یک‌قدمی فینال ناکام ماند ولی حالا امیدوار است با افزایش تعداد تیم‌ها در جام جهانی ۲۰۲۶، برای نخستین بار از مرحله گروهی مسابقات عبور کند و طلسم حضور در مرحله حذفی را بشکند. اتفاقی که اگر رخ دهد می‌تواند نام قلعهنویی را در تاریخ تیم ملی ایران ماندگار سازد.
۲۵۸ ۲۵۸