اما واقعا این چالش‌ها چقدر مهم هستند که نامزدهای محترم نتوانستند حتی در حد چند ثانیه از وقت‌شان در رسانه ملی را به این مهم اختصاص بدهند؟
طبق گزارش مرکز تحقیقات اتحادیه اروپا و آژانس محیط زیست هلند در اکتبر ۲۰۱۹، ایران جز ده کشوری است که ۶۰ درصد دی اکسید کربن جهان را تولید می‌کند. در مقیاس خاورمیانه هم از نظر انتشار گازهای گلخانه ای رتبه اول از آنِ ماست. در مقیاس محلی اما به دلیل جزئیات بیشتر و میزان فراوانی دیتاها ابعاد بحران شگفت انگیزتر می‌شود، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست اعلام کرد، تعداد ۷ میلیون خودرو در ایران به سن فرسودگی رسیده و میانگین فرسودگی حمل و نقل عمومی نیز به ۸۰ درصد رسیده است.
سلیمی معاون عملیات پلیس راهور فراجا با عنوان این مطلب که روزانه ۲۰ میلیون تردد در سطح کلانشهر تهران انجام می شود، معقد است روزانه حدود ۲۳۰۰ سال عمر مردم در ترافیک شهر تهران از دست می‌رود، در حالی که ۷۱ درصد این ترددها با وسایل نقلیه، تک‌سرنشین است. رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس هم می‌گوید در شهر تهران به ازای هر ۲ نفر یک خودرو وجود دارد. حالا کمی از آلودگی، ریشه و تبعاتش فاصله بگیریم. اثرهای تغییر اقلیم بر ایران عمیق و در ساختارهای مختلف مثل کشاورزی، منابع آب، بهداشت عمومی و محیط‌زیست شهری دگرگونی ایجاد کرده است. فررونشست زمین هم طبق گفته مهدی زارع،استاد دانشگاه زمین شناسی در برخی مناطق ایران تا ۱۰۰ برابر بیشتر از استانداردهای جهانی است. فرونشست به سازه های خطی آسیب میزند، ذخایر آب زیرزمینی را تحت شعاع قرار میدهد و منجر به بیابان زایی، سیل، سیلاب و فروچاله می شود.
از این آمار به سادگی عبور نکنید! این دومینو آلودگی، فرسودگی، فرونشست و تغییرات اقلیمی همراه با اقدامات به اصطلاح برنامه ریزی شهری فقط دامنگیر پایتخت نیست بلکه در بسیاری از شهرها کم و زیاد ملموس است. نکته بسیار مهم اما فاصله کوتاه «اختلال» تا «انسداد» است. با توجه سرعت بالای این دومینو که امروز شاهدش هستیم، در آینده‌ای نزدیک باید انواع «انسداد» در نقطه به نقطه شهرها را تجربه کنیم.
با توجه ابعاد مختلف این چالش ها و اثرگذاری آنها در اشکال متفاوت، بسیار مهم است که شخص اول دولت آینده در کنار راهبری حکمروایی محلی چه نگاهی به این فهرست با اهمیت بحران ها دارد؟
آیا برنامه‌ای پاسخگو در بازه زمانی کوتاه مدت و بلند مدت برای این بحران های امروز و آینده آماده کرده است؟ اگر پاسخ آری است که باید این دو کاندید محترم نهایی در مرحله دوم انتخابات، با توجه به زمان کوتاه تبلیغات، کمی از حواشی فاصله بگیرند و تا قبل از تصمیم گیری مردم در روز رای‌گیری به طور دقیق و با بازه زمانی مشخص، برنامه خودشان در این مهم را تشریح کنند و در صورتی که پاسخ سوال خیر است، رییس دولت آینده باید بداند فهرست این چالش ها آنقدر حیاتی، حساس و سنگین هستند که در صورت عدم برنامه ریزی صحیح و انسان محور و بی توجهی به تجربه های موفق شهرهای توسعه یافته جهان، در آینده‌ای نزدیک بیشتر زمان، انرژی و هزینه انواع دستگاه‌های اجرایی دولتی در کنار نظام مدیریت شهری صرف علاج لحظه‌ای «انسداد» در نقاط مختلف کشور ایران خواهد شد.
*کارشناسی ارشد شهرسازی
۴۷۴۷