انواع گریس در صنایع مختلفی مانند صنعت خودروسازی، به خصوص روانکاری بلبرینگ ها، کاربرد دارند. گریس عموما از روغن پایه (سنتتیک، نیمه سنتتیک یا معدنی) و صابون غلیظ کننده (لیتیوم، کلسیم و …)، توسط برندهای مختلف تولید می شود.
انواع گریس بر اساس و ویژگی آن ها
انواع گریس برای شرایط مختلف دمایی، محیطی و کاری، در دسته بندی های مختلفی قرار می گیرند. برخی از مهم ترین این دسته بندی ها، بر اساس ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، نوع صابون غلیظ کننده و نوع روغن پایه می باشند. در ادامه این دسته بندی ها را مورد بررسی قرار می دهیم:
انواع گریس بر اساس نوع صابون غلیظ کننده
نوع صابون غلیظ کننده به کار رفته در ترکیبات گریس، تاثیر بسیاری بر ویژگی های فنی آن، مانند پایداری حرارتی و شیمیایی دارد. در ادامه برخی از انواع صابون به کار رفته در تولید گریس ها را بررسی می کنیم:
- گریس لیتیومی: گریس لیتیومی پرکاربرد ترین گریس در صنعت است که در برابر حرارت (تا ۱۲۰ درجه سانتی گراد) و فشار، مقاومت مناسبی دارد.
- گریس کلسیمی: گریس کلسیمی در برابر آب، مقاومت مناسبی داشته و برای محیط های مرطوب و در معرض دمای متوسط، پیشنهاد می شود.
- گریس لیتیوم کمپلکس: گریس لیتیوم کمپلکس از ترکیب صابون لیتیوم و اسیدهای چرب تولید می شود و در برابر حرارت، مقاومت بیشتری نسبت به صابون لیتیوم، از خود نشان می دهد.
- گریس گرافیتی: گریس گرافیتی حاوی ذرات گرافیت برای کاهش اصطکاک است که برای قطعات سنگین در دمای بالا، استفاده می شود.
- گریس سیلیکونی: گریس سیلیکونی از صابون های سیلیکونی به عنوان غلیظ کننده ساخته می شود و در دما های بسیار بالا یا بسیار پایین، خواص خود را به خوبی حفظ می کند.
انواع گریس بر اساس ویژگی های فیزیکی و شیمیایی
به ترکیبات گریس های صنعتی، مواد افزودنی اضافه می شود که ویژگی های فیزیکی و شیمیایی روانکار را افزایش می دهد. در ادامه برخی از انواع این روانکار را بر اساس ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، شرح می دهیم:
- گریس نسوز: گریس نسوز نوعی گریس صنعتی است که معمولا با ترکیب روغن پایه سنتتیک و صابون لیتیوم کمپلکس یا سرامیکی، تولید می شوند و در دمای بالاتر از ۱۲۰ درجه سانتی گراد خواص فیزیکی و شیمیایی خود را حفظ می کنند.
- گریس چند منظوره: گریس های چند منظوره، عموما از روغن پایه معدنی و صابون غلیظ کننده لیتیوم تولید شده و برای روانکاری عمومی تجهیزات صنعتی و خانگی در شرایط معمولی، استفاده می شوند.
- گریس ep: گریس ep، دارای افزودنی های ep مانند گوگرد-فسفر است که از قطعات در برابر فشار و بار بالا، محافظت می کند.
- گریس زیست گاز: گریس زیست گاز نوعی گریس صنعتی است که دارای ترکیبات خاص مانند مواد زیست تخریب پذیر می باشد و در تماس با گازهای خاص مانند متان، مقاومت مناسبی داشته و از تخریب قطعات و ایجاد اشتعال، جلوگیری می کند.
- گریس مقاوم به آب: گریس های مقاوم به آب، معمولا از صابون غلیظ کننده کلسیم و افزودنی های ضد اکسیداسیون تولید می شوند و برای روانکاری قطعات در معرض رطوبت، مورد استفاده قرار می گیرند.
- گریس ضد گرد و غبار: گریس ضد گرد غبار، از دی سولفید مولیبدن و مواد پلیمری تولید شده و مقاومت خوبی در برابر نفوذ گرد و غبار به تجهیزات دارد.
انواع گریس بر اساس نوع روغن پایه
روغن پایه یکی از مواد مهم در ترکیبات گریس است که در ویژگی های فیزیکی و شیمیایی گریس مانند پایداری حرارتی، خواص ضد سایش و عمر مفید گریس تاثیر می گذارد. در ادامه انواع این روانکار را بر اساس نوع روغن پایه، بررسی می کنیم:
- گریس معدنی: گریس معدنی با روغن پایه تصفیه شده از نفت خام تولید می شود و برای دمای متوسط، کاربرد عمومی و رطوبت کم، مورد استفاده قرار می گیرد.
- گریس سنتتیک: گریس سنتتیک از روغن پایه تولید شده در آزمایشگاه ها، مانند پلی آلفاولفین تولید می شود و پایداری حرارتی، شیمیایی و رطوبت بالاتری نسبت به گریس معدنی دارد.
- گریس نیمه سنتتیک: گریس نیمه سنتتیک، از ترکیب روغن پایه معدنی و سنتتیک تولید می شود و خواص هر دو نوع روغن را دارد.
- گریس گیاهی: گریس گیاهی از روغن پایه گیاهی مانند روغن سویا و آفتابگردان تولید شده و در برابر دمای پایین، مقاومت مناسبی دارد.
- گریس فلورین: گریس فلورین از روغن های پایه فلورین مانند روغن فلوروکربن تولید می شود و پایداری حرارتی بسیار بالایی دارد.
انواع گریس بلبرینگ و ویژگی آن ها
انواع گریس بلبرینگ، دارای ویژگی هایی مانند ویسکوزیته مناسب، مقاومت در برابر فشار، پایداری اکسیداسیون و جذب شوک های مکانیکی، می باشند. این ویژگی ها باعث جلوگیری از ساییدگی، تغییرات شیمیایی، زنگ زدگی و آسیب های مکانیکی، در بلبرینگ های با سرعت بالا می شوند.
گریس های مناسب بلبرینگ از صابون های غلیظ کننده لیتیومی (برای بلبرینگ های صنعتی)، کلسیمی (بلبرینگ در معرض رطوبت)، آلومینیومی (مناسب بلبرینگ خودرو)، پایه مس (برای بلبرینگ های صنایع فولاد و ریخته گری)، سیلیکونی (بلبرینگ های هوافضا) یا سرامیکی (بلبرینگ ماشین مسابقه)، تولید می شوند.
مزایای استفاده از گریس مناسب در بلبرینگ ها
گریس های مناسب بلبرینگ، از ترکیبات و افزودنی های مرغوب تولید می شوند تا دوام بلبرینگ را به حداکثر برسانند. در ادامه برخی مزایای استفاده از گریس مناسب در بلبرینگ ها را بررسی میکنیم:
- کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری
- کاهش مصرف سوخت
- جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی
- افزایش کارایی در شرایط مختلف محیطی