خبر فرهنگی هنری : عاشورا؛ رویای کودکی نقاشی که آن را به تصویر کشید

در جریان افتتاحیه این نمایشگاه، چهره‌های شناخته شده‌ای چون؛ حسام الدین سراج خواننده، حسن روح الامین نقاش، محمد خراسانی زاده مدیرکل هنر‌های تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید محسن خاتمی رئیس فرهنگسرای نیاوران، محمد زرویی نصرآباد مدیرعامل مؤسسه فرهنگی هنری نام، سید شهاب الدین شکیبا قائم مقام مرکز هنر‌های تجسمی حوزه هنری، مهدی متولیان عضو انجمن تجسمی بنیاد روایت فتح و … حضور داشتند.

محمد خراسانی زاده مدیرکل هنر‌های تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در افتتاحیه این نمایشگاه با اشاره به هنر اساطیری اظهار کرد: وقتی هنر ایرانی با یک شور و اشتیاق خاموش نشدنی به نام محبت اهل بیت (ع) و داغ عزای حضرت سیدالشهدا (ع) ترکیب شود باعث خلق پدیده‌ای می‌شود که همواره ماندگار می‌ماند و با زبان هنر بر دل می‌نشیند.

در ادامه، حسام الدین سراج با ارزشمند خواندن آثار علی بحرینی، تصریح کرد: این آثار با انتخاب بسیار جالبی از صحنه‌های عاشورا، در عین این‌که یک بیان رئال دارند ولی به شیوه‌ای سوررئال نیز هستند. هر کدام از این آثار مانند یک رمان و شعر محسوب می‌شوند و امیدوارم مردم از این نمایشگاه و آثار دیدن کنند.

همچنین، سید محسن خاتمی رئیس فرهنگسرای نیاوران، عاشورا را به عنوان برجسته‌ترین رویداد تاریخ انسان که ستیز بین حق و باطل است عنوان و تصریح کرد: پرداختن اهالی هنر به این رویداد فرصتی است که می‌توان با خلق آثار ارزشمند و فاخر هنری، پیغام انسانیت، عدالت و حق‌جویی را با زبان هنر به دیگران رساند.

علی بحرینی درمورد این نمایشگاه بیان کرد: نمایشگاه رستاخیز در دوبخش عاشورایی و زندگی امام علی (ع) و حضرت زهرا (س) در حال برگزاری است که ۳۸ اثر، مجموع تابلو‌های ارائه شده در نمایشگاه است و در این میان، ۲۲ اثر در خصوص واقعه عاشورا و ۱۶ کار از فراز‌های مهم زندگی امام علی (ع) هستند و نمایشگاه رستاخیز از ۱ امرداد تا ۱۲ امرداد در نگارخانه فرهنگسرای نیاوران آماده بازدید علاقمندان است. 

این هنرمند نقاش درمورد سبک کار‌های ارائه شده در نمایشگاه رستاخیز گفن: سبک اجرایی کار‌ها تلفیقی از رئال و امپرسیونیسم است. 

بحرینی با اشاره به شروع فعالیت هنری خود تصریح کرد: من از کودکی همه رویا و زندگیم نقاشی بود؛ به طوری که ذهنم سرشار از طرح و نقش بود و در این مسیر بسیار تلاش می‌کردم. از دهه ۷۰ به‌طور جدی‌تر کارهایم را سر و سامان دادم و تقریباً گرایش‌های مختلف هنری را کنار گذاشتم و به نقاشی پرداختم و از این رهگذر، مجموعه‌های متنوعی را اجرا کردم که می‌توان به مجموعه های: ساقی، تفرج در آیینه ها، فصل سرخ، خاطره ها،کرشمه، مهر و ماه و همچنین، رستاخیز اشاره کرد. 

نقاشی آئینی؛ هنری که از کودکی در دل هنرمند جای گرفت

بحرینی درمورد دلیل گرایش خود به فعالیت در زمینه نقاشی آئینی و  برگزاری نمایشگاه رستاخیز ادامه داد: من از کودکی بسیار علاقه‌مند بودم که برای واقعه عاشورا کار کنم من روضه‌ها را تصویری می‌دیدم و دوست داشتم این تصویر‌ها را با دیگران قسمت کنم. اما سال‌های قبل این توان و توفیق را نداشتم بحمدلله خود اهل‌بیت (ع) یاری کردند و توانستم تصاویر ذهنی خودم را به شیعیان و محبان حضرت سید الشهدا (ع) تقدیم کنم.

همیشه دوست داشتم با هنری که دارم به ساحت قدسی اهل‌بیت علیهم‌السلام ادای دین کنم و این مهم را در مجموعه‌های ساقی، فصل سرخ، مهر و ماه و رستاخیز مشق کردم و امیدوارم در آینده، توفیق داشته باشم و مجموعه‌های دیگری از زندگی ائمه طاهرین علیه‌السلام را اجرا کنم.

این هنرمند نقاش درمورد سبکی که برای اجرای آثار نمایشگاه رستاخیز استفاده کرده است، گفت: من در کارهایم ترکیبی از رئال و امپرسیونیسم استفاده می‌کنم و همچنین، از رگه‌هایی از نگارگری بهره می‌برم. جزئیات غیر ضرور را حذف می‌کنم و به اصل موضوع می‌پردازم. در کارهایم به شدت مقید هستم که از لحاظ ترکیب بندی و هارمونی رنگ، کم‌نقص و دلپذیر باشد و خصوصاً سعی کرده ام کار‌ها احساسی و قابل درک برای همه‌ی افراد جامعه باشند تا جایی که در آثارم، زمین و زمان را آمیخته می‌بینید و فضایی جدا شده از زمین روبروی شماست. در واقع، ردی از زمین و هوایی آسمانی را که درآمیخته‌اند، نظاره گر خواهید بود.

در سودای اسطوره‌های دینی بودن نقاش

او با بیان این که من همیشه در سودای اسطوره‌های دینی بودم، افزود: شاید این علاقه من به اسطوره‌های دینی به باور‌های دینی خانواده و مأنوس بودنم با مسجد و حسینه برگردد. زیرا من عاشق امام حسبن علیه‌السلام هستم و امید وارم بتوانم بیش از پیش، برای ساحت قدسی ایشان، خلق اثر کنم.

بحرینی در رابطه با این موضوع که تا چه اندازه می‌توان با زبان هنر و هنر‌های تجسمی به خلق واقعه عاشورا و حوادث تاریخ اسلام پرداخت، تصریح کرد: به نظر بنده، امروزه تأثیر هنر برای شناساندن مفاهیم ارزشی و آرمان‌های دینی بسیار حائز اهمیت است و در واقع، نسل حاضر از آثار هنر تأثیر بیشتری می‌پذیرند.

عقیده من این است که اگر تمام هنرمندان برای امام حسین علیه السلام کار کنند باز صحنه‌هایی از واقعه عاشورا زمین می‌ماند که به آن پرداخته نشده است.

ما باید جنبشی برای معرفی اسطوره‌های بی بدیل دینی خود آغاز کنیم. همان‌طور که در مسیحیت، این کار از سال‌های دور آغاز شده است و تا امروزه با قدرت ادامه دارد.

کم‌کاری‌ها در معرفی هنر دینی و عاشورایی 

در ادامه، او درمورد این که آیا هنرمندان هنر‌های تجسمی توانسته‌اند در این عرصه موفق عمل کرده و رسالت خود را ادا کنند؟، اظهار کرد: متأسفانه، ما بسیار کم کاری کرده ایم و خیلی عقب هستیم و درواقع، کار‌هایی هم، که تولید شد یا از نظر کیفی در خور اعتنا نیستند یا به‌صورت انتزاعی کار شده و نتوانسته‌اند در جامعه اقبالی داشته باشند. به همین خاطر، ما در حال ریل گذاری این مسیر هستیم که امیدواریم نسل‌های آینده با جدیدت این مسیر را ادامه دهند.

بحرینی با اشاره به نقش مهم استاد فرشچیان در معرفی و اعتلای به تصویر کشیدن وقایع مهمی، چون عاشورا و تاریخ اسلام از طریق زبان هنر بیان کرد: من دست استاد فرشچیان را می‌بوسم. چون ایشان مسیر تازه‌ای در خلق آثار عاشورایی گشودند تا جایی که عصر عاشورای استاد فرشچیان به همه هنرمندان نشان داد که می‌توان به طور غیر مستقیم به قصه کربلا اهتمام ورزید. 

من قبلاً مجموعه فصل سرخ را با بهره جستن از عصر عاشورایی استاد فرشچیان اجرا کردم. اما در مجموعه رستاخیز سعی کردم خودم باشم و حس درونی خودم در مواجهه با واقعه عاشورا را نشان دهم و به تصویر بکشم.

معضلات هنرهای تجسمی کشور 

این هنرمند نقاش با اشاره به معضلاتی که هنرهای تجسمی کشور با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند و همچنین، درمورد این که استادان و آموزشگاه‌های هنر‌های تجسمی تا چه اندازه تلاش می‌کنند به تربیت شاگردانی با سبک‌های نقاشی‌های آئینی بپردازند؟، تصریح کرد: نگرانی هنرمندان اسطوره‌نگاری دینی به بعد از تولید اثر برمی‌گردد که هنرمند اثر را خلق می‌کند. اما او مأمور به انتشار آثار نیست و در این میان، دستگاه‌های فرهنگی باید کار‌ها را ضریب بدهند تا به دست مردم برسد که متأسفانه، این حلقه واسطه تا به امروز، کم‌کاری کرده‌اند؛ بنابراین ما علاوه بر فضای داخلی کشور باید کشور‌های همسو را نیز از نظر هنر دینی تأمین کنیم که به این امر هم، پرداخته نشده است.

پرداختن به آثار دینی در دانشگاه‌ها شکل نخواهد گرفت چراکه نگاه فرد و گرایش هنرمند، نقش اصلی را ایفا می‌کند. اساتید در آموزشگاه‌ها، تکنیک را به هنرجو آموزش می‌دهند و این هنرمند و دانشجوست که باید آموزه‌های استاد را با ذهن خود درآمیخته کند و به خلق اثر بپردازد. در واقع، این آموزه‌های غیرفضای هنری است که شخصیت هنرمند را می‌سازند و در عرصه هنر به نمایش می‌گذارند. اگر در این میان، استادی اهل دل بوده و در دو مقوله دغدغه‌مند باشد که بسیار نیکوست.

اقتصاد هنر؛ موضوع مهمی که اولویت نیست

بحرینی درمورد اقتصاد هنر و تأثیری که می‌تواند در اعتلای هنر کشور و ماندگاری آن داشته باشد و به هنرمندان به ویژه هنرمندان تجسمی کمک کند، گفت: هنر اگر منهای اقتصاد در نظر گرفته شود هنری مانا نخواهد بود. ما به بازار‌های هنری منظم نیازمندیم. مثلاً در عرصه هنر‌های اسطوره‌ای دینی به حراج‌های خاص و با مشارکت هنرمندان کشور‌های اسلامی نیازمندیم. مثلاً حراج آثار هنری همزمان با هفته وحدت و ایام برگزاری کنفرانس کشور‌های اسلامی که نمایندگان اغلب کشور‌های اسلامی در تهران حضور دارند یا به برگزاری نمایشگاه‌های خاص در کشور‌های مسلمان نیاز داریم و یکی از دلایلی که هنرمندان به صورت ریشه‌ای به مقوله مذهب نپرداخته اند، می‌تواند مسئله ارائه آثار در جامعه و تا حدود زیادی، اقتصاد آن باشد. امیدواریم دولت جدید نگاه ویژه‌ای به این امر داشته باشد.

او درمورد وجه تمایز امکانات هنرمندان ساکن در شهرستان و پایتخت و استعدادیابی و فراهم کردن فرصت برای آنها مطرح کرد: معمولاً استعداد‌های هنرمندان شهرستان‌ها در لابلای سختی‌های روزمره‌گی و نبود فضای مناسب و لازم، رفته رفته رو به افول می‌روند. در شهرستان‌ها حتی فضا برای برگزاری نمایشگاه کمتر وجود دارد و متریال مورد نظر رشته‌های هنر کمتر در دسترس است. اما فضای پایتخت کاملاً مهیا برای هرگونه فعالیت هنری است.

بحرینی با اشاره به وضعیت کلی رشته نقاشی به عنوان یکی از گرایش‌های هنر‌های تجسمی و ارزیابی خود از آن، عنوان کرد: ما در عرصه هنر‌های تجسمی اساتید قوی پنجه و هنرمندان خوش ذوقی داریم، اما همان‌طور که اشاره شد نبود بازار لازم برای تولیدات این استعدادها، رغبتی برای تولید محتوا از سوی این عزیزان وجود ندارد و ما کمتر شاهد کار‌های جدی در این عرصه هستیم.

این هنرمند نقاش درمورد این که تا چه اندازه دانشگاه‌ها و فضای آکادمیک توانسته‌اند موفق عمل کنند؟، ادامه داد: متأسفانه، بسیاری از دانشگاه‌ها نتوانسته اند در پرورش چهره‌های شاخص هنری، خوب ظاهر شوند و ما به کرات می‌بینیم که فارغ التحصیلان به دنبال کلاس‌های آموزشگاه‌های آزاد هستند تا کارشان به بلوغ برسد. حتی در بعضی دانشگاه‌ها آن‌قدر در فضای نقاشی مدرن فرو رفته‌اند که دیگر گرایش‌های هنری را در خود خفه می‌کنند. غافل از این‌که حتی در کشور‌های توسعه یافته نیز، به همه گرایش‌های هنری اهتمام می‌ورزند و هر گرایش مخاطبان خاص خود را دارد.

بحرینی در پایان، افزود: تشکر می‌کنم که این فرصت را در اختیار بنده کمترین گذاشتید تا بتوانم با مخاطبان سخن بگویم و امیدوارم در آینده‌ای نزدیک، خبر‌های حال خوب‌کن بشنویم و شاهد اتفاقات میمونی در عرصه هنر‌های تجسمی باشیم.

گفتنی است که نمایشگاه نقاشی‌های عاشورایی «رستاخیز» تا ۱۲ امرداد در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران ادامه دارد و میزبان عموم علاقه‌مندان به هنر‌های تجسمی است و انتظار می‌رود که هنرمندان حوزه های مختلف هنری در معرفی و اعتلای اسطوره‌های دینی و ایرانی به جهانیان اهتمام ویژه‌ای بورزند.